ابو عبید بسری

از erfan
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ابو عبید بُسری = محمد بن حَسّان (درگذشته 238 هجری قمری) اهل قریه بُسر پیرامون حَوران دمشق است.[۱] وی با ابو تراب نخشبی از مشایخ بزرگ خراسان صحبت داشته است و از او چیزها آموخته است. او آموزه‌های عرفای خراسان را توسط ابو تراب به ارث برده است که ابوتراب نخشبی نیز از حاتم اصم و وی از شقیق و در نهایت ابراهیم ادهم ارث برده بود. وی شاگردان بزرگی در طبقه دوم این عصر همچون ابو سعید خراز از بغداد، ابو عبدالله بن جلاّ از شام و شاه بن شجاع کرمانی از خراسان داشته است. این شاگردان در معاصران و نسل‌های پس از خود بسیار اثرگذار بوده‌اند. از این رو، آموزه‌های عرفان خراسان در شام و بغداد گسترش یافت. ابن جلاء که مشایخ بسیاری را دیده است و از توانمندی خاصی در بین این طایفه برخوردار بوده است، می‌گوید: «من با ششصد شیخ ملاقات داشته‌ام. در بین ایشان، چهار تن بسیار بزرگ بوده‌اند که همانندی برای آنها نیافتم. یکی از این چهار تن ابو عبید بُسری است».[۲] (آن سه دیگر ذوالنون مصری و یحیی الجلا و ابوتراب نخشبی‌اند) وی صاحب کرامات بود. قشیری با ذکر سلسله سند از او طی الارض گزارش کرده است.[۳] و با خضر ملاقات داشته است.[۴] خواجه عبدالله انصاری در آغاز منازل السائرین[۵] این سخن را از ابو عبید آورده و پسندیده است: «ان لله تعالی عباداً یریهم فی بدایاتهم ما فی نهایاتهم». او گفته است: «الادب فی العباده احسن و اشرف من طول الظماء فی الهواجر و دوام السهر فی اللیالی لان یوجب القریه و الظماء و السهر یوجبان الاجر و الثواب»[۶] از سخنان اوست: «صدق المحبه بطاعه المحبوب»[۷]

منابع

یزدان پناه-سید یدالله، سیری در تاریخ عرفان اسلامی، موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره)

پانویس

  1. جامی، نفحات الانس، تعلیقات بر نفحات، ص 717
  2. جامی، نفحات الانس، ص 112؛ ابن ملقن، طبقات الاولیاء، ص 362؛ خواجه عبدالله انصاری، طبقات الصوفیه، ص 244؛ قشیری، الرساله القشیریه، ص 82
  3. قشیری، الرساله القشیریه، ص 82 و ایضاً بنگرید به جامی، نفحات الانس، ص 113
  4. ابن ملقن، طبقات الاولیاء، ص 364 و ص 365
  5. منازل، ص 14 و بنگرید به خواجه عبدالله انصاری، طبقات الصوفیه، ص 245
  6. سلمی، مجموعه آثار ابو عبدالرحمن سلمی، ج 1، ص 344
  7. خواجه عبدالله انصاری، طبقات الصوفیه، ص 245